کتاب مقاوم سازی اقتصادی و اقتصاد مقاومتی – اله مراد سیف

 

عنوان: مقاوم‌سازی اقتصادی و اقتصاد مقاومتی (مبانی نظری و مسائل عملی)

l تألیف: اله‌مراد سیف

l ویراستار علمی: اصغر ابوالحسنی هستیانی عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور

l ویراستار ادبی: طاهره زارع زواردهی

l صفحه‌آرا: مرضیه روشن‌روان

l طراح جلد: ـــ

l ناظر فنی چاپ: حمید قمری

l لیتوگرافی، چاپ و صحافی: مرکز چاپ بلاغ

l نوبت چاپ: اول (مهر ماه ۱۴۰۰)

l شمارگان: ۳۰۰ نسخه

l قیمت: ۱٫۱۹۰٫۰۰۰ ریال

l نشانی: تهران، بزرگراه شهید بابایی، بعد از پل لشکرک، دانشگاه جامع امام حسین(ع)، معاونت پژوهش و فناوری،
مؤسسه چاپ و انتشارات،   تلفن: ۷۴۱۸۸۲۶۰     دورنگار: ۷۴۱۸۸۲۷۴

l مرکز پخش: تهران، میدان فردوسی، فروشگاه و نمایشگاه مؤسسه چاپ و انتشارات دانشگاه جامع امام حسین(ع)، تلفن: ۸۸۸۳۹۲۹۷

 

فهرست مطالب

 

پیشگفتار. بیست و یک

بخش اول:مقاوم سازی اقتصادی /۱

فصل اول: مقاوم‌سازی در مکاتب مختلف اقتصادی    ۳

مقدمه. ۴

مکاتب اقتصادی.. ۵

مرکانتلیسم (دهه ۱۵۵۰ تا ۱۷۷۶) ۶

لیبرال‌‌های روشنفکر‌ـ کلاسیک‌های اولیه (دهه ۱۷۰۰ تا ۱۷۶۶) ۸

مکتب کلاسیک (۱۷۷۶ تا ۱۸۷۱) ۹

مارکسیسم (قرن نوزدهم) ۱۱

مکتب تاریخی ‌ـ نهادی (دهه ۱۸۴۰ تا دهه ۱۹۴۰) ۱۳

مکتب نئوکلاسیک (۱۸۷۱ تا کنون) ۱۵

مکتب کینزی (۱۹۳۶ تا کنون) ۱۷

نهادگرایی جدید (دهه ۱۹۴۰ به بعد) ۱۹

پول‌گرایان (دهه ۱۹۷۰ به بعد) ۲۲

نکات برجسته فصل.. ۲۵

منابع برای مطالعه بیشتر ۲۸

 فصل دوم: مقاوم‌سازی در مکتب اقتصادی اسلام   ۳۱

مقدمه. ۳۲

توصیه‌های ایجابی اسلام برای مقاوم‌سازی اقتصادی.. ۳۴

برقراری عدالت اقتصادی.. ۳۴

تولید ثروت.. ۳۹

پرداخت زکات و انفاق کردن در راه خدا ۴۱

کمک به نیازمندان. ۵۰

رعایت انصاف در بازار و انجام تعهدات در قراردادها ۵۳

مدیریت مخاطرات اقتصادی.. ۵۸

ظرفیت‌‌‌سازی برای رهایی از روابط سلطه. ۵۹

توصیه‌های سلبی مقاوم‌سازی اقتصادی در اسلام. ۶۴

پرهیز از فعالیت‌های غیرمولد اقتصادی.. ۶۴

پرهیز از روابط ربوی در اقتصاد ۶۸

اجتناب از ثروت‌‌اندوزی و کنز مال. ۷۷

دوری از تفاخر در الگوی مصرف.. ۸۳

پرهیز از اسراف و تبذیر ۸۶

دوری از حرص و بخل.. ۸۶

نکات برجسته فصل.. ۹۰

منابع برای مطالعه بیشتر ۹۷

بخش دوم: اقتصاد مقاومتی/ ۹۹

 فصل سوم: جامعه علمی و اقتصاد مقاومتی.. ۱۰۱

مقدمه. ۱۰۲

اقتصاد مقاومتی و اقتصاد متعارف.. ۱۰۲

نظریه‌ها، اصول و قوانین علمی اقتصاد ۱۰۴

اهداف اقتصادی.. ۱۰۵

از نظر سیاست‌گذاری.. ۱۰۸

اقتصاد مقاومتی و دانشگاه ۱۱۱

اقتصاد مقاومتی و تفکر اقتصادی.. ۱۱۶

اقتصاد مقاومتی و مسئله‌شناسی اقتصادی.. ۱۲۰

نکات برجسته فصل.. ۱۲۸

منابع برای مطالعه بیشتر ۱۳۳

خودآزمایی فصل.. ۱۳۴

 فصل چهارم: چارچوب نظری اقتصاد مقاومتی   ۱۳۵

مقدمه. ۱۳۶

اندیشه و الگوی اقتصاد مقاومتی.. ۱۳۶

از مقاومت اقتصادی تا اقتصاد مقاومتی.. ۱۳۹

اقتصاد مقاومتی و علم اقتصاد ۱۴۲

درآمدی بر نظریه اقتصاد مقاومتی جمهوری اسلامی ایران. ۱۴۴

سطح‌بندی گام‌های پیاده‌سازی اقتصاد مقاومتی در جمهوری اسلامی ایران. ۱۴۵

نتایج راهبردی اقتصاد مقاومتی.. ۱۵۰

نکات برجسته فصل.. ۱۵۵

منابع برای مطالعه بیشتر ۱۵۷

بخش سوم: ابعاد سه‌گانۀ اقتصاد مقاومتی / ۱۵۹

 فصل پنجم: عدالت در اقتصاد مقاومتی.. ۱۶۱

مقدمه. ۱۶۲

مبانی عدالت اقتصادی.. ۱۶۲

قسط و میزان. ۱۶۷

برپادارنده قسط.. ۱۶۹

امرکنندگان به قسط از مردم. ۱۶۹

قیام‌کننده به قسط باشید. ۱۶۹

گواه بودن بر قسط.. ۱۷۰

داوری کردن به قسط.. ۱۷۰

تمام دهید پیمانه و ترازو را به قسط.. ۱۷۰

پروردگارم به قسط امر می‌کند. ۱۷۰

برپای دارید وزن را به قسط.. ۱۷۰

برخاستن مردم به قسط.. ۱۷۱

برپا شدن ترازوهای قسط در روز قیامت.. ۱۷۱

عدالت و پایایی اجتماعی.. ۱۷۲

اقتصاد مردم‌‌بنیان و عدالت اقتصادی.. ۱۷۵

نکات برجسته فصل.. ۱۷۸

منابع بیشتر برای مطالعه. ۱۸۰

 فصل ششم: استقلال در اقتصاد مقاومتی.. ۱۸۳

مقدمه. ۱۸۴

کارآیی انطباقی (داگلاس نورث) ۱۸۵

پایایی اقتصادی.. ۱۸۹

پایایی سیاسی.. ۱۹۰

وابستگی متقابل و استقلال. ۱۹۴

استقلال و جهانی شدن تولید. ۱۹۷

نسبی بودن مقاوم‌سازی در استقلال اقتصادی.. ۱۹۹

نکات برجسته فصل.. ۲۰۱

منابع برای مطالعه بیشتر ۲۰۳

 فصل هفتم: پویایی در اقتصاد مقاومتی.. ۲۰۵

مقدمه. ۲۰۶

کارآیی اقتصادی مقدمه تحقق پویایی.. ۲۰۶

کارآیی در اقتصاد اسلامی.. ۲۰۸

کارآیی در نظام‌های بازاری.. ۲۲۱

کارآیی تولیدی.. ۲۲۱

کارآیی تخصیصی.. ۲۲۳

کارآیی در نظام‌های اقتصادی سوسیالیستی.. ۲۲۶

کارآیی و سیاست توزیع مجدد ۲۳۰

کارآیی و استفاده از منابع طبیعی.. ۲۳۱

دولت، بازار و کارآیی اقتصادی.. ۲۳۶

کارآیی پویا (پویایی اقتصادی) ۲۳۸

پویایی در اقتصاد مقاومتی.. ۲۴۴

رشد و پویایی اقتصادی.. ۲۴۵

دانش و پویایی اقتصادی.. ۲۴۶

تعاملات تجاری و پویایی اقتصادی.. ۲۴۸

نکات برجسته فصل.. ۲۵۱

منابع برای مطالعه بیشتر ۲۵۶

بخش چهارم :نظام مسائل اقتصاد مقاومتی ایران / ۲۵۹

 فصل هشتم: الگوی مسئله‌شناسی اقتصاد ایران   ۲۶۱

مقدمه. ۲۶۲

مسائل محوری.. ۲۶۳

عوامل عِلّی (ساختاری) ۲۶۴

عوامل زمینه‌ای (مناسبات نهادی) ۲۶۴

عوامل واسطه‌ای (مناسبات مدیریتی) ۲۶۵

راهبردهای اساسی در اقتصاد ایران. ۲۶۶

پیامدهای راهبردی حل مسائل اقتصاد ایران. ۲۶۶

نکات برجسته فصل.. ۲۶۸

منابع برای مطالعه بیشتر ۲۶۹

 فصل نهم‌: مسائل محوری اقتصاد ایران.. ۲۷۱

مقدمه. ۲۷۲

ضعف و بی‌‌ثباتی رشد اقتصادی در ایران. ۲۷۲

نفرین منابع در اقتصاد ۲۷۳

ناکارآمدی شرکت‌های دولتی.. ۲۷۳

محیط نامساعد کسب‌وکار ۲۷۴

ضعف مدیریت واردات.. ۲۷۴

نوسانات درآمدی دولت.. ۲۷۵

ضعف کارآفرینی.. ۲۷۶

فقدان زنجیره ارزش… ۲۷۶

ضعف بهره‌وری.. ۲۷۷

ضعف عدالت اقتصادی در ایران. ۲۷۹

بی‌عدالتی در برخورداری‌های منطقه‌ای.. ۲۷۹

بی‌عدالتی تورمی.. ۲۸۰

بی‌عدالتی در توزیع فرصت‌ها ۲۸۰

بی‌عدالتی در توزیع درآمد و ثروت.. ۲۸۱

بی‌عدالتی در سهم‌بری عوامل.. ۲۸۱

بی‌عدالتی یارانه‌ای.. ۲۸۲

ضربه‌‌‌پذیری اقتصاد ملی در ایران. ۲۸۴

ضعف پیوندهای راهبردی اقتصادی منطقه‌ای.. ۲۸۴

ضعف در مدیریت مخاطرات.. ۲۸۵

تمرکز و آسیب‌پذیری تجاری.. ۲۸۵

وابستگی در اقلام راهبردی.. ۲۸۶

وابستگی در فناوری.. ۲۸۶

خام‌فروشی در صادرات.. ۲۸۷

ضعف در دیپلماسی اقتصادی.. ۲۸۷

کارآیی ضعیف بازارها ۲۸۸

نکات برجسته فصل.. ۲۹۰

منابع برای مطالعه بیشتر ۲۹۱

بخش پنجم: ریشه یابی مسائل اقتصاد ایران/ ۲۹۳

 فصل دهم: عوامل علّی (ساختاری) مسائل اقتصادی    ۲۹۵

مقدمه. ۲۹۶

نفتی بودن اقتصاد ایران. ۲۹۶

سهم بالای نفت در بودجه. ۲۹۷

بیماری هلندی.. ۲۹۷

ضعف نهادی اقتصاد ۲۹۸

بی‌ثباتی اقتصادی.. ۲۹۸

ضربه‌پذیری اقتصادی.. ۲۹۹

ضعف تنوع اقتصادی.. ۲۹۹

اقتصاد رانتی.. ۳۰۰

ضعف کارآفرینی.. ۳۰۰

دولتی بودن اقتصاد ایران. ۳۰۲

حضور گسترده دولت.. ۳۰۲

ضعف در حکمرانی اقتصادی.. ۳۰۳

ضعف در پویایی اقتصادی.. ۳۰۴

ضعف در مشارکت اقتصادی.. ۳۰۴

گسترش فضای رانتی در اقتصاد ۳۰۵

ضعف کارآمدی اقتصادی.. ۳۰۵

ضعف رقابت‌پذیری اقتصادی.. ۳۰۶

هدررفت منابع. ۳۰۶

نکات برجسته فصل.. ۳۰۸

منابع برای مطالعه بیشتر ۳۰۹

 فصل یازدهم: عوامل زمینه‌ای (مناسبات نهادی) مسائل اقتصادی    ۳۱۱

مقدمه. ۳۱۲

نظام برنامه‌‌ریزی و بودجه‌ریزی در اقتصاد ایران. ۳۱۲

چالش‌های سیاسی نظام برنامه و بودجه. ۳۱۳

چالش‌های فرهنگی نظام برنامه و بودجه. ۳۱۳

چالش‌های نهادی نظام برنامه و بودجه. ۳۱۴

چالش‌های ساختاری نظام برنامه و بودجه. ۳۱۴

چالش‌های اجرایی نظام برنامه و بودجه. ۳۱۵

چالش‌های اجتماعی نظام برنامه و بودجه. ۳۱۵

چالش‌های حقوقی نظام برنامه و بودجه. ۳۱۶

چالش‌های برنامه‌ای نظام برنامه و بودجه. ۳۱۶

نظام تأمین مالی تولید در اقتصاد ایران. ۳۱۹

بازار بورس سهام. ۳۱۹

بورس اوراق.. ۳۲۰

بورس کالا و انرژی.. ۳۲۰

شرکت‌های سرمایه‌گذاری.. ۳۲۱

بازار پول و نظام بانکی.. ۳۲۱

بازار بیمه. ۳۲۲

صندوق‌های بازنشستگی.. ۳۲۲

نظام مالیاتی در اقتصاد ایران. ۳۲۴

قوانین و مقررات مالیاتی.. ۳۲۴

پایه‌های مالیاتی.. ۳۲۵

تکنولوژی مالیات‌ستانی.. ۳۲۵

فرهنگ مالیاتی.. ۳۲۶

تشخیص و ممیزی مالیاتی.. ۳۲۶

رسیدگی مالیاتی.. ۳۲۷

رویه‌ها و تشریفات مالیاتی.. ۳۲۷

فرایندهای مالیاتی.. ۳۲۸

اقتصاد غیررسمی و قاچاق در اقتصاد ایران. ۳۳۰

قاچاق کالا. ۳۳۰

تراکنش‌های مالی غیررسمی.. ۳۳۱

قاچاق ارز ۳۳۱

قاچاق سوخت.. ۳۳۲

تولیدات غیررسمی.. ۳۳۲

تولیدات غیرقانونی.. ۳۳۳

قتصاد سایه و رانتی.. ۳۳۳

فرارهای مالیاتی.. ۳۳۴

نکات برجسته فصل.. ۳۳۶

منابع برای مطالعه بیشتر ۳۳۷

 فصل دوازدهم: عوامل واسطه‌ای (مناسبات مدیریتی) مسائل اقتصاد ایران   ۳۳۹

مقدمه. ۳۴۰

نگاه به خارج در مدیریت اقتصادی در ایران. ۳۴۰

غفلت از ظرفیت‌ها ۳۴۱

از دست دادن فرصت‌ها ۳۴۱

مدیریت غیرجهادی.. ۳۴۱

امید و اعتماد به دشمن.. ۳۴۲

بزرگ دیدن آثار تحریم. ۳۴۲

بی‌توجهی به اولویت‌ها ۳۴۲

خودکم‌بینی ملی.. ۳۴۳

تفکر وارداتی داشتن.. ۳۴۳

بی‌‌‌ثباتی سیاستی در مدیریت اقتصادی در ایران. ۳۴۵

بی‌ثباتی مالی.. ۳۴۵

بی‌ثباتی تجاری.. ۳۴۵

بی‌ثباتی قوانین و مقررات.. ۳۴۶

بی‌ثباتی محیط کلان اقتصادی.. ۳۴۶

بی‌ثباتی پولی.. ۳۴۶

بی‌ثباتی ارزی.. ۳۴۷

بی‌ثباتی رویه‌های اجرایی.. ۳۴۷

بی‌ثباتی محیط خارجی.. ۳۴۸

وجود هزینه‌های زاید در مدیریت اقتصادی در ایران. ۳۵۰

تشکیلات گسترده ۳۵۰

موازی‌کاری.. ۳۵۰

تدارکات دولتی.. ۳۵۱

پرداخت‌های نامناسب.. ۳۵۱

دکوراسیون اداری.. ۳۵۱

سفرهای دولتی.. ۳۵۲

قراردادهای دولتی.. ۳۵۲

مدیریت املاک دولتی.. ۳۵۲

رعایت نکردن اولویت‌ها در مدیریت اقتصادی در ایران. ۳۵۴

نگاه حزبی به مسائل.. ۳۵۴

درک نکردن شرایط.. ۳۵۴

ضعف ساختاری.. ۳۵۵

فقدان نگاه علمی.. ۳۵۵

فشارهای سیاسی به اقتصاد ۳۵۶

منافع غیرملی.. ۳۵۶

ضعف نهادی.. ۳۵۷

فقدان نظارت عمومی.. ۳۵۷

نکات برجسته فصل.. ۳۵۹

منابع برای مطالعه بیشتر ۳۶۰

بخش ششم : راهبردها و پیامدهای راهبردی اقتصاد مقاومتی / ۳۶۳

 فصل سیزدهم: راهبردهای حل مسائل اقتصادی در ایران   ۳۶۵

مقدمه. ۳۶۶

راهبردهای درون‌‌زایی در اقتصاد ایران. ۳۶۶

اصلاح ساختارهای حمایتی.. ۳۶۷

اصلاح نظام انگیزشی تولید. ۳۶۷

چابک‌سازی بخش عمومی و دولتی.. ۳۶۸

افزایش بهره‌وری عوامل.. ۳۶۸

بهبود محیط کسب‌وکار ۳۶۹

مدیریت واردات و صادرات.. ۳۶۹

ایجاد ثبات در محیط کلان اقتصادی.. ۳۶۹

ایجاد شفافیت و سلامت اقتصادی.. ۳۷۰

راهبردهای مولد شدن و دانش‌‌‌بنیانی در اقتصاد ایران. ۳۷۲

توسعه زیرساخت‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات.. ۳۷۲

توسعه و تقویت رژیم نهادی.. ۳۷۳

برندسازی و تجاری‌سازی محصولات دانشی.. ۳۷۳

تبدیل دانش به فناوری.. ۳۷۴

توسعه پارک‌های علم فناوری.. ۳۷۴

ارتباط ساختارمند دانشگاه و صنعت.. ۳۷۴

شرکت‌های دانش‌بنیان. ۳۷۵

نظام ملی نوآوری.. ۳۷۶

راهبردهای مردمی کردن اقتصاد ایران. ۳۷۸

توسعه منطقه‌ای.. ۳۷۸

توسعه بخش تعاونی.. ۳۷۹

ساماندهی و اصلاح نظام صنفی.. ۳۷۹

الگوی غیرمتمرکز برنامه‌ریزی.. ۳۸۰

واگذاری پروژه‌های عمرانی.. ۳۸۰

واگذاری شرکت‌های دولتی.. ۳۸۱

راهبردهای برون‌گرایی مبتنی بر ظرفیت‌ها در اقتصاد ایران. ۳۸۳

دیپلماسی اقتصادی.. ۳۸۳

افزایش رقابت‌پذیری.. ۳۸۴

استفاده از ظرفیت مناطق آزاد ۳۸۴

توسعه صادرات.. ۳۸۵

دیپلماسی انرژی.. ۳۸۵

مشارکت در زنجیره‌های ارزش منطقه‌ای.. ۳۸۶

توسعه سرمایه‌گذاری مشترک منطقه‌ای.. ۳۸۶

پیمان‌های پولی دوجانبه و چندجانبه منطقه‌ای.. ۳۸۷

نکات برجسته فصل.. ۳۸۹

منابع برای مطالعه بیشتر ۳۹۰

فصل چهاردهم: پیامدهای راهبردی حل مسائل محوری در اقتصاد ایران   ۳۹۳

مقدمه. ۳۹۴

عدالت اقتصادی.. ۳۹۵

عدالت منطقه‌ای.. ۳۹۶

عدالت توزیعی.. ۳۹۶

عدالت کلان اقتصادی.. ۳۹۷

عدالت بین‌نسلی.. ۳۹۷

عدالت آموزشی.. ۳۹۷

عدالت در خدمات عمومی.. ۳۹۷

استقلال اقتصادی.. ۳۹۹

خوداتکایی راهبردی.. ۳۹۹

استقلال از نفت.. ۳۹۹

تقارن در وابستگی متقابل.. ۴۰۰

خودکفایی.. ۴۰۰

استقلال الگوی مصرف.. ۴۰۰

استقلال الگوی تولید. ۴۰۱

پویایی اقتصادی.. ۴۰۳

رشد اقتصادی.. ۴۰۳

رشد بهره‌وری.. ۴۰۳

پیچیدگی و تنوع اقتصادی.. ۴۰۴

ثبات اقتصادی.. ۴۰۴

نفوذ اقتصادی.. ۴۰۴

کیفیت صادراتی.. ۴۰۴

نکات برجسته فصل.. ۴۰۶

منابع برای مطالعه بیشتر ۴۰۷

خودآزمایی فصل.. ۴۰۸

 

 

پاسخ دهید

Your email address will not be published. Required fields are marked *