عدم اعتماد به دشمن : رمز گشودن فرصت ها و رونق تولید
اله مراد سیف / رهبر معظم انقلاب در حرم رضوی سال ۹۸ را سال فرصت ها و نه تهدیدات نامیدند و چگونگی شناخت و استفاده از فرصت ها را تبیین فرمودند . آنچه در این یادداشت مورد تاکید است این که نقطه کانونی برگشت توجه به داخل و شناخت فرصت ها و نیز استفاده از فرصت ها نا امید شدن از دشمن و عدم اعتماد به وعده های دشمن است . این همان مطلب کلیدی بود که ما در یادداشت های متعدد در این سایت بر آن تاکید کردیم و در اینجا نیز بدان خواهیم پرداخت.
جناب روحانی در سخنرانی افتتاح فازهای پارس جنوبی به طور مفصل به برجام پرداختند و دو نکته مهم آن را توضیح دادند . یک نکته این که برجام توانست ایران را از شمول فصل هفتم شورای امنیت سازمان ملل خارج کند و مضمون نکته دوم این که ترامپ با خروج خود از برجام موجب شد ما به نتایج برجام دست پیدا نکنیم. رئیس جمهور محترم در مقایسه به عملیات های دفاع مقدس پرداختند و در قیاس برجام با آن عملیات ها به نتیجه نرسیدن و شکست خوردن در برخی عملیات را برای توجیه این که ما هم در برجام به نتیجه نرسیدیم مورد استناد قرار دادند .
آنچه در مقایسه بیانات حکیمانه رهبر معظم انقلاب با سخنان ریاست محترم جمهور می توان مورد توجه قرار داد نکات زیر است :
- در دوران دفاع مقدس همه بر این که با دشمن روبرو هستیم توافق داشتیم و هیچ کس نبود که در این مقابله بخواهد به دشمن اعتماد کند . لذا اگر شکستی هم عارض می شد خود دست مایه طرح عملیات بعدی می شد و پیروزی را نتیجه می داد و لذا در پایان بدون این که یک وجب از سرزمین ما در دست دشمن باقی بماند، شکست را نه تنها بر عراق، که بر همه متحدین جهانی آن تحمیل کردیم و سازمان ملل هم رسماً عراق را متجاوز اعلام کرد که این خود به مفهوم پیروزی ما در جنگ بود .
- در برجام دولت محترم اعلام کرد که اساساً حل همه مسایل (حتی آب خوردن مردم ) برجام است و همه توان خود را مصروف مذاکره کرد و در شرایطی که رهبر معظم انقلاب بر اقتصاد مقاومتی و ظرفیت های داخلی تاکید می کردند ، از داخل کشور غفلت کرد و به مفهوم واقعی کلمه بسیاری از فرصت ها را از دست داد.
- اساس مذاکرات بر اعتماد به دشمن و بنا به آنچه در رسانه ها آمد به امضای جان کری گره خورد و حتی از این که این توافقنامه جای پای قانونی در امریکا پیدا کند کوتاه آمدیم.
- سازوکاری برای این شرایط که اگر امریکا از برجام خارج شود پیش بینی نشد .
- در روز اعلام توافق برجام در داخل جشن پیروزی گرفتند و حتی این انتظار را داشتند که رهبری هم پیام تبریک پیروزی به دولت اعلام کند .
- در جشن برجام اعلام کردند که همه تحریم ها برداشته خواهد شد و به این ترتیب نه تنها دولت که همه عاملین اقتصادی را در انتظار گشایش برجامی منتظر نگه داشتیم .
- با خروج ترامپ از برجام در شش ماهه اول سال ۹۷هیچ برنامه ای برای کنترل دامنه شکست انتظاراتی که دولت محترم خود دامن زده بود پیش بینی نشد و شد آنچه شد که نتیجه آن هدر رفت میلیارد ها دلار ذخایر کمیاب ارزی و ده ها تن ذخایر طلای بانک مرکزی بود .
- در شش ماهه دوم سال ۹۷ دولت محترم محور اعتماد را از امریکا به اروپا تغییر داد و منتظر گشایش برجام اروپایی نشست . انتظاری که پایان آن با اعلام اینستکس اروپایی رقم خورد که چیزی جز پستانکی برای آرام کردن طفل شیرخوار دولت ما نبود . لذا باز هم غافل شدن از داخل تداوم یافت و باز هم هدررفت ۱۴ میلیارد دلار از منابع ارزی ۴۲۰۰ تومانی که برای واردات کالاهای اساسی هزینه شد (همان کالاهایی که اگر در دوره اول دولت محترم جناب روحانی اقتصاد مقاومتی جدی گرفته می شد به راحتی در داخل می توانست تولید شود) در حالی که سازوکار مناسبی برای توزیع این اقلام وارداتی پیش بینی نشد و نتیجه آن نیز ضربه خوردن سبد معیشتی مردم و در تنگنا قرار گرفتن صاحبان اصلی انقلاب شد .
- گناه دولت ج چه بود ؟ آیا رفتن به سمت مذاکره گناه دولت بود؟ قطعا چنین اتهامی را هیچ انسان منصفی متوجه دولت محترم روحانی نمی داند . رفتن به سمت مذاکره و انجام مذاکرات با طرف های برجامی یک تصمیم راهبردی از جانب نظام بوده و از این جهت ایرادی به دولت وارد نیست و همه مسئولیت اصل مذاکره متوجه کل نظام است. لذا جناب روحانی نیاز نیست وقت ارزشمند ریاست جمهور را برای توجیه انجام مذاکره به هدر دهند . آنچه اساس ایراد به دولت محترم است رویکرد دولت در انجام مذاکرات برجامی و در یک کلام اعتماد به دشمن بوده است . همچنین اگر جناب رئیس جمهور می خواهند روشنگری کنند لازم نیست بفرمایند که برجام ما را از تهدید کننده صلح جهانی بودن خارج کرده که اگر این دستاورد هم نبود لزومی به پذیرش این همه قید و بند هسته ای و شبانه روز زیر دوربین آنها بودن و پذیرفتن محدودیت هایی که از جهت غنی سازی بر ما رفت نیز نمی بود . بلکه ایشان توضیح دهند که چرا تا کنون ۶ سال از زمان انقلاب را معطل نتایج برجام اول و هم اکنون نیز معطل برجام اروپایی کرده اند .
- ایشان پاسخ دهند چرا به گونه ای عمل کردند که از خروج امریکا از برجام غافلگیر شدند .
- پاسخ دهند چرا هم اکنون نیز بر ایجاد گشایش اروپایی اعتماد کرده اند (که نشانه روشن آن ترس از عدم تصویب کنوانسیون های پالرمو و سی اف تی می باشد). در اینجا نیز صحبت از عدم پیگیری مطالبات ما از اروپا نیست (که به حق و با جدیت باید پیگیری شود ) ، بلکه بحث اصلی آن است که چرا ما باید به گونه ای عمل کنیم که اروپا برای اجرایی کردن یک خط اعتباری ضعیف شرط تصویب کنوانسیون های تحمیلی را برای ما در بیانیه اینستکس قرار دهد ؟ آن هم خط اعتباری ضعیف تر از «نفت در برابر غذا» که شورای امنیت برای عراق برقرار کرد چراکه در آن مورد نفت عراق در برابر غذا مبادله می شد و در این خط اعتباری، اروپا هیچ مسئولیتی برای خود در فروش نفت ما قایل نیست و تنها می تواند پس از این که نفت خود را فروختیم در برابر پول آن دارو و غذا در اختیار ما قرار دهد .
- خلاصه بحث این است که رهبر معظم انقلاب به صراحت اعلام فرمودند که تفاوتی میان اروپا و امریکا نیست مگر این که امریکا شرورتر است واین که از غربی‌ها می‌توانیم انتظار توطئه و خیانت و خنجر از پشت زدن داشته باشیم ولی انتظار کمک و صداقت نمی توان داشت.
با این منطق وظیفه دولت در سال ۹۸ چیست؟
مهمترین وظیفه دولت در سال جدید که سال رونق تولید اعلام شده است ، برنامه ریزی برای اداره کشور منهای کمک اروپا و غرب است . لازمه این برنامه نیز مبنا قرار دادن ظرفیت های عظیم داخلی است . ظرفیت نیروی انسانی جوان و آموزش دیده ، ظرفیت انرژی فراوان و در دسترس ، ظرفیت زیرساخت های ایجاد شده در کشور ، ظرفیت موقعیت همسایگی و روابط اقتصادی منطقه ای ، ظرفیت تجارب برنامه ریزی اقتصادی در سطوح مختلف راهبری تا اجرایی و ظرفیت بزرگتر وجود رهبری مقتدر و حکیم و نیز ظرفیت خیل انسان های بسیجی وارسته در همه اقشار و نیز وحدت ملی همه و همه می توانند به صورتی هم افزا بزرگترین موانع را برطرف سازند و با نگاه به این ظرفیت ها است که رهبر معظم انقلاب سال ۹۸ را سال فرصت و نه تهدید می دانند .