حذف ۴ صفر از پول ملی : نشانه ای از بهم ریختن اولویت ها
اله مراد سیف / این که حذف ۴ صفر از پول ملی می تواند تاثیری واقعی بر تورم داشته باشد را با نگاه به تجربیات این اقدام در جهان می توان متوجه شد . اگر تنها این اقدام انجام شود نه تنها تاثیری بر کاهش تورم ندارد که می تواند (به دلیل منطق رفتاری گرد کردن به سمت بالا) برای مبادلات خرد تاثیر افزایشی بر قیمت ها از جانب فروشندگان را نیز داشته باشد . اما اگر این اقدام به عنوان یک حلقه از زنجیره ای از اقدامات اصلاح ساختار مانند تغییر نقش دولت در اقتصاد و یا اصلاح نظام مالیاتی و نظام بانکی و نظام تجاری و ارزی انجام شود، البته می توان امیدهایی به نتایج آن داشت . این بحث در جای خود نیازمند بررسی بیشتری است، با این حال در این یادداشت به اصل اقدام دولت در تصویب حذف چهار صفر و بردن آن به مجلس برای تصویب توجه خواهیم کرد .
مساله این است که در شرایط حاضر آیا این اقدام از اولویت لازم برای اجرا برخوردار است ؟ برای پاسخ کافی است به فهرست چالش های زیر نگاهی بیندازیم :
- کاهش ارزش خارجی پول ملی
- تشدید تحریم های مالی و بانکی و نفتی و تجاری
- در گیر بودن در یک فرایند تورمی بسیار قوی
- درگیر بودن دهک های متوسط به پایین با چالش جدی در تامین هزینه های زندگی
- چالش تولید هم از جهت تامین مواد اولیه و کالاهای واسطه ای و سرمایه در گردش و هم از جهت مبادلات مالی و تجاری با جهان و حتی با همسایگان
- چالش صادرکنندگان برای فعالیت در بازارهای هدف
- چالش خسارت ۳۵ هزار میلیاردی سیل در سال جاری
- کسری منابع برای تداوم نظام جامع سلامت
- چالش بازار مسکن و اجاره بها
- چالش بهم ریختگی و آشفتگی در بازارهای داخلی و آشفتگی قیمت ها
- چالش مصرف بالای انرژی و هدر رفت منابع آن و شدت انرژی بالا
- چالش کسری بودجه آشکار و پنهان سنگین دولت در سال جاری
- چالش عدم رونق تولید و نامناسب بودن فضای کسب و کار
- چالش رکود و بیکاری
- چالش بدهی های سنگین دولت به نظام بانکی ، بانک مرکزی و صندوق های بازنشستگی و بیمه ای و پیمانکاران
- چالش عدم پیشرفت خصوصی سازی و واگذاری شرکت های دولتی
- چالش مفاسد گسترده اقتصادی و مالی و ارزی به دلیل ضعف در نظارت
- چالش آشفتگی بازارهای داخلی و نابسامانی بخش توزیع
- چالش صنعت خودرو سازی و قطعه سازی
- چالش وابستگی در کالاهای اساسی و غذا به خارج
- چالش فرار گسترده مالیاتی و ضعف مالیات ستانی
- چالش حاکمیت بخش غیر رسمی بر اقتصاد
- چالش وجود ده ها هزار پروژه نیمه تمام عمومی و ضعف در واگذاری این طرح ها و یا اتمام آنها
اگر این فهرست و بسیاری مسایل و چالش های دیگر که مستقیم بر وضعیت زندگی مردم اثرگذار است هیچ یک ارتباط روشنی با حذف چهار صفر از پول ملی ندارند ، در این صورت این سوال مهم در برابر این اقدام دولت وجود دارد که حاشیه سازی هایی که تنها وقت و فرصت ذی قیمت مدیران در دولت و نیز نمایندگان در مجلس را خواهد گرفت با چه هدفی دنبال می شود ؟ آیا مقام پولی کشور که ریاست بانک مرکزی است متعهد می شود پس از حذف چهار صفر ، تورم کمتری را شاهد باشیم ؟ آیا رئیس جمهور محترم اطمینان دارند که مساله ای از مسایل اساسی با حذف چهار صفر بهبود پیدا می کند؟ آیا حذف چهار صفر بدون در دولتی حتی جسارت اندکی افزایش در قیمت بنزین که ارزان تر آب خوردن است را نداشته است می تواند همزمان با حذف چهار صفر اقتصاد را وارد فرایند اصلاحات ساختاری کلان نماید ؟ اگر پاسخ همه این پرسش ها منفی است ، در این صورت تنها می توان بیان کرد که حذف چهار صفر نشانه روشنی از بهم ریختن اولویت های اقتصادی در دولت است .
تصویر یادداشت از : isna.ir