کتاب اقتصاد نفت و گاز (میادین مشترک)
کتاب اقتصاد نفت و گاز (میادین مشترک)
طبق آخرین آمار ایران دارای ۲۸ میدان نفتی و گازی مشترک با همسایگان خود است. در بین میادین مشترک نفت و گاز ایران، ۱۵ مخزن در آبهای خلیج فارس و ۱۳ مخزن در خشکی قرار گرفته اند که ۱۲ بلوک در مرز مشترک با عراق، هفت مخزن مشترک با امارات، چهار مخزن مشترک با عربستان سعودی، دو مخزن با قطر و عمان و با هر یک از کشورهای کویت و ترکمنستان نیز یک میدان مشترک هیدروکربوری وجود دارد.
نفت و گاز از لحاظ اقتصادی و تجاری،کالایی بی مانند بوده و فراهم کننده منافع سرشار برای کشورهای صاحب نفت و گاز است. این صنعت به جهت ایفای نقش تعیین کننده در عرصه سیاست بین الملل و ایجاد امنیت از طریق وابسته نمودن صنعت کشورهای جهان به خود حایز اهمیت بوده و موجب شده است کلیه منابع نفت و گازی که بویژه میان کشورهای همسایه بصورت مشترک وجود دارد، به شدت مورد توجه قرار بگیرد. عموما تلاش کشورها بر این امر معطوف بوده است که ابتدا با استفاده از حداکثر توان دیپلماتیک خود به دنبال قانونمند نمودن نحوه بهره برداری و انتفاع از این میادین باشند. لکن چنانچه از این طریق نتوانند به نتیجه مطلوب نائل گردند غالبا سیاست حداکثر استفاده و بهره برداری بی رحمانه از میادین مشترک را در دستور کار خود قرار می دهند. این موضوع در عملکرد کشور قطر در مواجه با میدان پارس جنوبی کاملا مشهود است.
طبیعت سیال مواد هیدروکربوری،به ویژه گاز طبیعی در میادین مشترک، موجب شده است در خصوص حقوق مالکیت مواد نفتی موجود در میادین مشترک در فرضی که کشورهای همسایه به توافقی در این مورد نرسیده باشند، به عنوان یک مساله حقوقی و فقهی در این کتاب مورد توجه قرار گیرد.